Το καφέ λίπος που… αδυνατίζει

Τις δυνατότητες αξιοποίησης ενός «θαυματουργού» λιπώδους ιστού που απαντάται στα βρέφη ερευνούν επιστήμονες. Μέχρι πρότινος, η ύπαρξή του στο σώμα ενηλίκων ήταν ατεκμηρίωτη, ενώ η ενεργοποίησή του φέρεται να συμβάλλει στην… καύση θερμίδων

Πρόκειται για ένα είδος λιπώδους ιστού, το οποίο διαθέτουν τα θηλαστικά και ενεργοποιείται υπό συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας, συνδράμοντας στη διαδικασία καύσης ενός σημαντικού αριθμού θερμίδων.
«Αυτός ο ιστός μπορεί να συμβάλει στην απώλεια βάρους και στο αδυνάτισμα», επισημαίνει ο Γιαν Νέντεργκααρτ από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. «Τα θηλαστικά χρησιμοποιούν αυτόν τον ιστό για να μετατρέπουν άμεσα τις λιπαρές θερμίδες σε θερμότητα. Αυτή η θερμογένεση αποτελεί έναν καθοριστικό παράγοντα για τη στρατηγική επιβίωσης των θηλαστικών», αναφέρει ο Σουηδός επιστήμονας. Μολονότι η επιστημονική κοινότητα γνωρίζει εδώ και χρόνια ότι το συγκεκριμένο είδος λιπώδους ιστού συναντάται στο σώμα των βρεφών, παράγοντας θερμική ενέργεια προκειμένου να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος, μέχρι πρότινος παρέμενε ασαφές εάν ο ιστός αυτός εξακολουθεί να υφίσταται μετά την ενηλικίωση.

Η επιβεβαίωση
Ωστόσο την τελευταία τριετία κατάφεραν με τη χρήση της τεχνολογίας να ανακαλύψουν τα πρώτα σημάδια ύπαρξης αυτών των κυττάρων στα σώματα μιας ομάδας εθελοντών. Η ύπαρξη του εν λόγω λιπώδους ιστού στους ενήλικες επιβεβαιώθηκε πέρυσι τόσο από μια μελέτη του Ααρον Σάιπρες από το Κέντρο Διαβήτη Joslin στη Βοστόνη σε συνεργασία με συναδέλφους του στο Χάρβαρντ όσο και από ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες στη Φινλανδία και την Ολλανδία.

Βάσει των μελετών, το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του «καφέ» λίπους μπορεί να αυξήσει την ισχύ της καύσης ενός ενήλικα κατά 400 έως 500 θερμίδες την ημέρα. Ενας από τους παράγοντες ενεργοποίησής του είναι η χαμηλή θερμοκρασία, ενώ ένα εκ των τεχνητών μέσων, στο οποίο προσανατολίζονται να ανατρέξουν και να εφαρμόσουν μελλοντικά οι επιστήμονες είναι η δημιουργία επί παραδείγματι ενός χαπιού, το οποίο θα θέτει σε λειτουργία τον εν λόγω μηχανισμό.
Ενας ενήλικας διαθέτει περίπου 50 γρ. καλού λίπους στο σώμα του, ωστόσο η ποσότητα ποικίλλει από οργανισμό σε οργανισμό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Νέντεργκααρντ, με την παραπάνω ποσότητα, ένας άνθρωπος μπορεί να κάψει καθημερινά από 100 έως 200 θερμίδες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τους τελευταίους μήνες έρχονται στο φως έρευνες σχετικά με τη φυσιολογία του εν λόγω «μαγικού» υλικού. «Η τρομακτική δυναμική αυτού του ιστού να καίει θερμίδες επισκιάζει κάθε διαιτητικό μέσο», επισημαίνει στο γερμανικό περιοδικό «Focus» ο ενδοκρινολόγος και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Τούμπινγκεν στη Γερμανία, Νόρμπερτ Στέφαν.
Μεγαλεπήβολα, ωστόσο, είναι τα σχέδια Αμερικανών ερευνητών, οι οποίοι κατάφεραν να «μεταλλάξουν» εμβρυακά βλαστοκύτταρα ποντικών σε κύτταρα «καφέ» λίπους, χρησιμοποιώντας ως όχημα την πρωτεΐνη BMP-7. Στη συνέχεια αυτός ο ιστός επανεμφυτεύθηκε σε ποντίκια και αναπτύχθηκε σε μια καφέ λιπώδη «νησίδα»?

Το επόμενο βήμα τους είναι να καταφέρουν να επεξεργαστούν με τη βοήθεια της παραπάνω πρωτεΐνης ανθρώπινη λιπώδη μάζα, η οποία θα προέρχεται από λιποαναρροφήσεις. Κατ’ αυτό τον τρόπο ευελπιστούν να εξοικονομήσουν την ενδεδειγμένη ποσότητα λίπους και αφού το «μετατρέψουν» να διερευνήσουν το ενδεχόμενο επανεμφύτευσής του σε υπέρβαρους.

Ανδρέας Κατσούλης